Buitenpost De Wereld 

Rwanda: Ondertussen raakt oppositieleider Victoire Ingabire verder in de vergetelheid. Staatssecretaris Ben Knapen die onlangs een bezoek bracht aan Rwanda, heeft er alle vertrouwen in dat Ingabire een eerlijk proces krijgt. Hij zegt in een brief aan de Kamer over dat bezoek, dat hij het niet zo slim vond van Ingabire om het in Rwanda te hebben over ethniciteit. Ingabire zei namelijk al op de eerste dag dat zij voet op Rwandese bodem zette, dat niet alleen Hutu's hadden gemoord, maar dat er ook Hutu-slachtoffers waren voor tijdens en na de genocide in 1994. De VN geeft haar gelijk: in een rapport dat vorig najaar uitkwam werd het Rwandese leger beschuldigd van genocide in Oost-Congo in de jaren negentig. Knapen vindt ook dat Ingabire niet zo moet zeuren. Ze heeft een pracht van een appartement met tv en radio. Ze heeft twee leuke huisgenoten, dus wat moet een mens in gevangenschap nog meer. Oh ja, vrijheid. 

Maar onze staatssecretaris vindt dat Ingabire beter niet kan praten over Hutu's en Tutsi's. Daarmee schaart hij zich geheel aan de zijde van president Kagame. Die verbiedt Rwandezen namelijk te praten over hun eigen ethnische afkomst, dat zou een nieuwe genocide kunnen aanwakkeren. Om dezelfde reden mogen de Rwandese media ook alleen maar vertellen hoe goed het in hun land is. Als journalisten een kritisch geluid laten horen, worden ze bedreigd, opgepakt en in de gevangenis gegooid. Pluriformiteit is voor Kagame een taboe-woord omdat media  een grote rol speelden in het haat zaaien in de jaren voor de genocide.  Onze staatssecretaris, ooit hoofdredacteur van een van de beste kranten van Nederland, liet zich met een fikse kluit in het riet sturen toen hij het had over de vrijheid van meningsuiting tegenover de Rwandese minister van Justitie. Die was persoonlijk ook niet gelukkig met het vonnis van twee journalisten, die onlangs voor jaren achter de tralies werden gezet. 

Knapen hoopt dus op een eerlijk proces. Hij vertelde Kagame dat dit een lakmoesproef wordt voor de internationale gemeenschap. Daar heeft Knapen natuurlijk gelijk in. Iedereen zal willen zien wat er gebeurt tijdens het proces. Iedereen zal willen weten wat het vonnis uiteindelijk wordt. Dat geeft een enorme druk. Niet op het justitieel apparaat, dat doet braaf wat de president wil, maar op de Kagame zelf. Hij schuift de hete aardappel voorlopig voor zich uit, want het 2080 tellend dossier van Ingabire is al sinds eind december klaar, maar nog steeds is er (in ieder geval niet voor de gemiddelde leek) geen zicht op een procesdatum. Ingabire kan officieel 12 maanden in voorarrest zitten en de officier van justitie heeft al aangegeven dat hij van die mogelijkheid gebruik wil maken. Waar Knapen in zijn brief voor het gemak ook maar aan voorbij gaat is dat het dossier grotendeels berust op getuigen die jokken (al dan niet op bevel van het regime) en bewijzen die zijn vervalst.

En dan is er nog het akkefietje van de twee huiszoekingen in Nederland op bevel van Rwanda. Onder meer het huis waar Victoires echtgenoot en kinderen wonen werd eind vorig jaar binnenstebuiten gekeerd en veel papieren werden meegenomen. Minister Teeven van Justitie vond dat heel normaal, er was geen enkele reden dat Nederland dit verzoek had moeten weigeren. Dat een andere minister net de begrotingssteun had opgeschort vanwege onder andere de mensenrechten dat was niet tot minster Teeven doorgedrongen. Wel beloofde hij -na kamervragen van CU-kamerlid Joel Voordewind- om eerst de Kamer in te lichten vooraleer de geconfiskeerde spulletjes werden opgestuurd naar meneer Kagame. De Kamer heeft nog steeds niets gehoord. Het zou betekenen dat er nog niets is opgestuurd. Toch meneer Teeven?

vrijdag 25 maart