Kagame in Paris 12 september 2011


Maandag 12 september17.00 uur

DE Rwandese president Paul Kagame bezoekt voor het eerst sinds 1994 Frankrijk. We kijken alleen nog naar de toekomst, niet naar het verleden, zei de president van Rwanda bij herhaling tijdens zijn korte vraag-en-antwoordspel met de pers. Op kritische vragen antwoordde hij telkens dat hij nu naar de toekomst keek. Erg handig. En opvallend voor een president die HET VERLEDEN graag gebruikte om het schuldgevoel op te roepen bij de internationale gemeenschap. Die HET VERLEDEN gebruikt voor dubieuze wetgeving en persbreideling. Die HET VERLEDEN nog steeds gebruikt om de oppositie te arresteren. Betekent deze amnesie amnestie voor alle mensen die in (voor)arrest zitten wegens genocide ideologie en divisionisme? Zo'n drie bussen met leden van de Rwandese gemeenschap in Nederland en Belgiê, reden vandaag door Parijs, naar metrostation Sèvres Bonaparte om daar te demonstreren tegen president Kagame. Ze werden onder motorescorte de stad binnengeloodst. Alles bij elkaar demonstreerden zo'n 1000 mensen volgens de organisatie. Ze liepen van metrostation Sevres Bonaparte naar het parlement.  

Rondom het Elysee was een veiligheidscordon aangelegd. Je moest aan kunnen tonen journalist te zijn, of klant te zijn van een van de tegenoverliggende gloeiend dure winkels, wilde je binnen een straal van 300 meter van het Elysee komen. Uiteindelijk kwam ik binnen, dankzij onze volprezen ambassade in Parijs. Morgen daarover meer.

Zaterdag 20 augustus

President Paul Kagame komt 12 september op een officieel staatsbezoek in Frankrijk. Bijzonder, omdat de verhoudingen tussen Frankrijk en Rwanda na de genocide in 1994 op zijn minst gespannen waren. Volgens Kagame was Frankrijk geheel op de hand van de Hutu's en maakte Frankrijk het mogelijk dat veel genocidairs het land konden ontvluchten in de laatste dagen van de genocide. 

In 2006 werden alle banden tussen beide landen verbroken door Rwanda, omdat een Franse rechter Kagame ervan beschuldigde de aanzet te hebben gegeven tot de genocide door het vliegtuig met daarin de Rwandese president Juvenal Habyarimana neer te schieten. De dood van Habyarimana op 6 april 1994, was de directe aanleiding voor de genocide die drie maanden zou duren en een miljoen slachtoffers zou vragen. Tot op de dag van vandaag speelt de genocide een belangrijke rol, misschien wel dé belangrijkste rol in het politieke, economische en maatschappelijk leven in Rwanda.

Tekenen van de slechte betrekkingen met Frankrijk waren Rwanda's toetreding in 2009 tot het Engelse Gemenebest en de plotselinge vervanging van het Frans als officiële voertaal door het Engels. 

Een eerste dooi in de ijzige betrekkingen tussen beide landen werd merkbaar in het najaar van 2009 toen de diplomatieke banden werden hersteld en tijdens het bezoek van de Franse president Nicolas Sarkozy aan Rwanda in februari 2010. Hij erkende toen dat Frankrijk en de internationale gemeenschap inschattingsfouten hebben gemaakt. "Plus een vorm van blindheid heeft verhinderd dat we de genocidaire dimensie van de regiering van de vermoorde president zagen. We moeten nadenken welke vergissingen we hebben gemaakt, die ervoor zorgden dat we de genocide niet hebben voorkomen."

De komst van Kagame naar Frankrijk brengt heel wat teweeg bij de Rwandese gemeenschap in ballingschap. Daarover morgen meer.

Moet nu als een haas pakken en door naar Tunesië. 

Donderdag 4 augustus

President Paul Kagame van Rwanda zegt dat hij van Nederland voor Victoire Ingabire belastend materiaal heeft ontvangen. Volgens de partij van Ingabire, FDU Inkingi zei Kagame tijdens een persconferentie op 31 juli dat dit materiaal op legale wijze en via de geëigende kanalen is ontvangen. Niet alleen Nederland zou belastend materiaal hebben overhandigd. Opmerkelijk, deze uitspraak van de president, want de echtgenoot van Victoire is in cassatie gegaan na de uitspraak van de rechter in juni dat drie documenten naar Rwanda mogen worden gestuurd. Die drie documenten waren in beslag genomen tijdens een huiszoeking vorig jaar in Zevenhuizen.  

We gaan er van uit dat de president van Rwanda niet jokt. Betekent dit dan dat Nederland haar dossier van Ingabire, of een gedeelte daarvan, heeft overhandigd aan Rwanda zonder dat iemand dat wist? En is dit legaal en geëigend?

Tijdens de persconferentie, beschuldigde de president Ingabire ervan samen te werken met genocidairs in Congo en elders. Hieruit blijkt maar weer dat Paul Kagame zich zeer persoonlijk met het proces van Ingabire bemoeit. Taboe in een normale democratie, waar uitvoerende macht en rechterlijke macht van elkaar zijn gescheiden. Dat proces vindt plaats op 5 september. Ingabire, die sinds oktober vorig jaar vast zit, wordt beschuldigd van onder meer het onderhouden van banden met een terroristische organisatie en het opzetten van een gewapende tak van haar politieke oppositiepartij. Ingabire ontkent alle beschuldigen. 

Volgens haar partij heeft Ingabire sinds haar arrestatie in oktober, nooit bezoek gehad van een dokter, ondanks herhaalde verzoeken. Ook de gewone bezoekers wordt het onmogelijk gemaakt om op vrijdag, de gebruikelijke bezoekdag, met ingabire te praten. Volgens de gevangenisdirectie en de burgemeester van Kigali doen ze dit uit bescherming van Ingabire. Haar bezoekers zijn namelijk criminele lanterfanters. Zo typeert de overheid dus de oppositie.

Zondag vertrek ik naar Parijs om maandag weg te vliegen naar een geheime bestemming. Heb net genoeg tijd om mijn vuile was weg te werken. Ik leef nog steeds uit mijn rugzak, omdat stiefzoon, schoondochter en hun twee kinderen, onze beschikbare slaapkamers bewonen deze week. Echtgenoot en ik slapen in de caravan die dient als gastenverblijf. Toen we ons bedje daar wilden opmaken, bleek de caravan inderdaad die functie naar behoren te vervullen: Duizenden mieren krioelden vrolijk in het rond. Met behulp van de stofzuiger ben ik nu een massa-mieren-moordenaar. Ik voel me er absoluut niet schuldig onder. En nee, ik hoef ook geen slachtofferhulp.