Lesgeven met drempels
Benin, lesgeven met drempels
Vrouwen zijn nutteloos als ze niet voor hun man kunnen koken, zo sprak een jonge –adsprirant- journaliste opgewekt, ter onderbouwing van haar voorstel eens te gaan onderzoeken hoe het komt dat steeds meer jonge vrouwen niet koken.
Een ander onderzoeksvoorstel, ook van een meisje, wijst schijnbaar op ernstiger zaken: hoe komt het dat steeds meer meisjes zich moeten prostitueren om hun eigen vader en moeder, broertjes en zusjes te onderhouden?
Maar eigenlijk komen beide onderwerpen bij elkaar als je kijkt naar de groeiende kloof tussen de traditionele cultuur en de opkomende moderniteit. Een hulporganisatie springt daar gretig op in door een soort mentorprogramma aan te bieden, ook een artikelvoorstel: leer jonge mensen weer gebruik te maken van de traditionele leiders en wijzen in het land. Laten ze dan wel zorgen voor nieuwe ‘oude’ wijzen, anders is er over twintig jaar niemand meer over, zo mompelde een slimme leerling van me.
Het gaat dus goed met het aandragen van ideeen. Ik zou zo een paar projecten kunnen aandragen voor Europese subsidie, maar met de uitvoering gaat het minder. We zouden twee projecten doen deze 10 dagen, beetje ambitieus misschien, maar van het eerste project heb ik nog geen enkel resultaat gezien. Misschien omdat ik zelf nu niet mee doe, maar samen met de eindredacteur aan een ander onderwerp werk.
Tenminste dat dacht ik, maar ook daar is tot nu toe weinig van gekomen. Excuus was de benzinecrisis: vorige week was er zo weinig benzine te krijgen dat de prijs verdubbelde: van 400 CFA naar 800 CFA, zeg maar van 60 cent per liter, naar 1,20 per liter. Door die hoge prijs kon mijn begeleider zich maar moeizaam verplaatsten, zo vertelde hij me, toen hij me kwam ophalen van het hotel met vrouw, zoon en schoonmoeder op de achterbank.
Ik merkte zelf weinig van de benzinecrisis. Nog steeds vliegen de motortaxi’s je links en rechts om de oren en scheren de auto’s vlak voor je en vlak achter je. Voorrang geven aan een voetganger? Ben je nu helemaal betoeterd!
IJskoud …. bier
BENIN: LE MEILLEUR
En verder zit ik weer in Benin, in de belangrijkste stad Cotonou. Daar ben ik voor PUM beland bij Le Meilleur quotidien (de beste krant), die na mijn komst ‘Misschien wel de beste krant’ gaat heten. Het is een krant die niet is gelieerd aan een politicus, een uitzondering in Benin. Erg leuk detail: deze krant bracht als eerste het nieuws dat er gesjoemeld werd met Nederlands fondsengeld! Vandaag ga ik kennismaken met de redactie en de drukkers die de krant elke dag het licht laten zien. Alleen dat al is in Benin, waar de elektriciteit het minstens een keer per dag laat afweten, een prestatie van formaat. Wat kan ik die jongens eigenlijk leren? En zijn er ook meisjes toevallig?
Ik zit in een hotel dichtbij de redactie. Het is nieuwbouw, maar alles hangt van narigheid aan elkaar. Zo hebben al drie gordijnroedes het opgegeven het gordijn hoog te houden. De ramen zijn klein, dat is logisch met de hitte -het is klam benauwd met temperaturen die in de nacht toch wel tot 27 graden dalen- maar dat geeft wel iets claustrofobisch. Heb een enorm appartement met twee slaapkamers (waarvan een met een al beslapen bed), een keuken, een salon met bankstel en eettafel en natuurlijk een enorm tv-toestel, waarvan de afstandsbediening tot op heden ontbreekt. Een restaurant, bar of terras daar doet dit hotel niet aan, mijn ontbijt wordt -hopelijk- zodadelijk aan mijn werktafel geserveerd.
Gelukkig zijn er hier en daar balkonnetjes waar ik mijn neus in de warme buitenlucht kan steken, en het allerbelangrijkste, naast het hotel zit een barretje met wankele tafels, waar ze ijskoud bier serveren.
Het begin
Een deel van de groep hard aan het schrijven!
Natuurlijk zijn ze er allemaal, die woensdagochtend 30 maart. Keurig op een rij, verscholen achter een drietal grote bureaucomputers. Eerst dus maar alle tafels verschuiven, zodat iedereen in het zicht komt, dat praat wat makkelijker. Dat verschuiven was makkelijker gezegd dan gedaan. De bureaus waren zo zwaar als betonblokken.
Het lesgeven is leuk, ik hou er van jonge journalisten te prikkelen tot grootsere daden, tot nadenken over hun vak. Aan het hoofd van de krant staat F, zullen we hem maar noemen. Hij is geen journalist, maar is wel 12 jaar geleden begonnen met de krant. Hij had me met veel bombarie van het vliegveld gehaald, me een VIP ontvangst bezorgd, daarbij een schriel ventje achteloos wegschuivend. Dat zal zijn chauffeur wel zijn dacht ik nog, maar het bleek Christophe, de hoofdredacteur en degene die me naar Benin had gehaald als PUM-expert. Ik zou zijn journalisten gaan trainen, zoals bij Le Canard du Nord. Christophe was een oud-medewerker van de Le canard en had mooie verhalen gehoord. Dat wilde hij ook, zo had hij besloten.
F dus, de baas, had de eerste ochtend dat we samen met Christophe om de tafel zaten, de loftrompet geblazen over zijn krant. Die zou hij nooit opgeven, ook al kostte de krant hem veel geld. Ik gaf hem en Christophe het boekje’ Hoe te ondernemen’ van Pum en dat was zo ongeveer het laatste wat ik van hem zou zien de komende dagen. Hij zat eigenlijk altijd in de drukkerij, zo’n tien autominuten verder. Daar werd de krant gedrukt en nog andere zaken, zoals brochures en leaflets. In de drukkerij stond een mooie eenkleuren KORD van Heidelberg te pronken. Zo’n pers die nooit kapot gaat.
Een paar dagen later drink ik een biertje met Christophe. Hij vertelt me dat F nooit op de krant te vinden is, hooguit eens in de zes maanden. De krant kost geen geld volgens hem, maar levert geld op. Kijk maar eens naar alle ‘boodschappen’ die er dagelijks in staan. De baas betaalt zijn mensen slecht en onregelmatig. Christophe verdient nog het meeste, zo’n 140.000 CFA. Zeg maar ongeveer 225 euro per maand. De laagst betaalde krijgt 40.000 CFA per maand. Huur kost ongeveer 40.000 CFA per maand; Christophe heeft nog een eigen ICT-bedrijf om de eindjes aan elkaar te knopen.
Christophe zou dolgraag meer willen met de krant, maar de baas wil niet investeren. Ik zal dus met de baas moeten gaan praten. Hoe ziet de financiële huishouding van de krant eruit? Wil hij investeren in mensen, ideeën en machines?