Ik was in Benin toen het eerste artikel van Maite Vermeulen in De Correspondent verscheen. Ik was er deels met subsidie van FPU en ik voelde me ongemakkelijk. Ik wilde geen subsidie van FPU als het een organisatie was die haar eigen journalisten censureerde. Toen in januari 2018 het tweede artikel verscheen, besloot ik uit te zoeken wat er waar was. Censureerde FPU? Had De Correspondent rammelende artikelen gepubliceerd?
Ik startte dit project ook omdat ik veel vragen had: hoe ga je als organisatie om met de verschillende petten die je (noodgedwongen) moet opzetten? Hoe zorg je voor integriteit tussen je functie als fondsenwerver en redacties die van jouw fondsen afhankelijk zijn? Hoe is de communicatie geregeld tussen een ver hoofdkantoor en een redactie die dagelijks te maken heeft met een oorlog ? Hoe transparant wil je en kun je zijn als NGO? Hoe bewaak je als redactie onder (extreme) druk de journalistieke kwaliteit? Hoe gaan je om met de handen die je voeden? En voor Nederlandse media als De Correspondent ligt er de vraag hoe check je je informatie, je bronnen en hoe ver ga je daarin? Hoeveel tijd en geld stel je daarvoor ter beschikking ?
Uit alle gesprekken is niet gebleken dat mensen willens en wetens Radio Tamazuj of elkaar kwaad wilden doen. Dat het toch gebeurde komt vanwege de overtuiging van het eigen gelijk, (te veel) betrokkenheid, slechte communicatie.
Ik heb binnen FPU gesproken met Ruth Kronenberg, Leon Willems, Suzanne Bakker, André van der Vlugt, twee vertegenwoordigers van de OR en Joop Daalmeijer, de voorzitter van de Raad van Toezicht en Ronald Gijsbertsen, lid van de Raad van Toezicht.
Bij Radio Tamazuj sprak ik met vijf redactieleden die de (meeste) gebeurtenissen van 2016 hebben meegemaakt, met twee administratief medewerkers die alle gebeurtenissen hebben meegemaakt, met directeur Radio Johnson die van zeer nabij vanaf de periode Bijleveld de ontwikkelingen heeft gevolgd, met mediator Florence Nyambura.
De redactieleden blijven uit veiligheidsredenen anoniem, net als het land waar hun kantoor staat. Ik sprak een keer met Hameed en Assad en een keer met Assad alleen. Ik mailde met Daniel Van Oudenaren en Aziz. Met Van Oudenaren heb ik langdurig gesproken, na toezending van het concept. Hildebrand Bijleveld reageerde in eerste instantie niet op mails en smsjes. Na toezending van het concept hebben we elkaar via de telefoon gesproken.
Verder had ik contact met een aantal oud-medewerkers van FPU, waarvan de meesten anoniem willen blijven. Binnen De Correspondent heb ik twee keer gesproken met Maite Vermeulen en een keer kort via de telefoon met waarnemend hoofdredacteur Maurits Martijn. Vermeulen is inmiddels van baan veranderd: zij is tegenwoordig correspondent in Nigeria voor De Correspondent .
Alle betrokkenen kregen ruim de gelegenheid de reconstructie en de conclusies van opmerkingen te voorzien. Ik stuurde hen drie keer een concept waarop zij konden reageren. Ik nam -met redenen omkleed- niet alle voorgestelde wijzigingen over. De definitieve versie is niet meer naar hen toegestuurd.
Alle namen van de mensen die ik sprak, zijn bekend bij Villamedia.
Ik heb ongeveer 90 documenten bekeken. Villamedia is in het bezit van een overzicht. Dolf Rogmans las mee en leverde waar nodig commentaar.
Ik heb nooit gepubliceerd in De Correspondent. Ik heb twee keer subsidie ontvangen van de Postcodeloterij via FPU. Verder heb ik geen enkele band met FPU.
Dit onderzoek startte begin februari 2018 en werd afgerond eind augustus 2018. Het kostte me meer dan 300 uur (ben eind mei opgehouden met uren schrijven) en ongeveer 1400 euro. Het is oktober 2018 -en ik ben weer in Benin- als ik de definitieve versie naar Villamedia stuur.